Grodno

Grodno – miasto na Białorusi, leżące nad Niemnem, w pobliżu granicy z Polską. Siedziba Związku Polaków na Białorusi i polskiego konsulatu generalnego. Było miastem królewskim Wielkiego Księstwa Litewskiego I Rzeczypospolitej. Grodno było ulubionym miastem króla Stefana Batorego, jego panowanie było określane jako „złote lata” miasta. Batory mieszkał na zamku w Grodnie przez wiele lat. Grodno stało się kwaterą główną króla w czasie wojny polsko-rosyjskiej 1577-1582. W 1793 roku odbył się w Grodnie niesławny sejm grodzieński, który zatwierdził pod przymusem wojsk rosyjskich II rozbiór Polski. Grodno znalazło się w granicach rosyjskich.

Przez cały okres zaborów pozostawało ważnym ośrodkiem polskiego ruchu narodowo-wyzwoleńczego. W latach 1894–1910 w mieście mieszkała Eliza Orzeszkowa, działająca aktywnie w celu powstrzymania rusyfikacji. 10 kwietnia 1919 roku władze polskie przejęły władzę w mieście, jednak w 1920 roku, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, miasto było przez 10 tygodni okupowane przez bolszewików. W 1921 roku na mocy traktatu ryskiego Grodno stało się oficjalnie częścią II Rzeczypospolitej. W czasie II wojny światowej okupowane przez sowietów, a następnie Niemców. Na mocy postanowień konferencji jałtańskiej miasto stało się częścią ZSRS.

« Powrót do Leksykonu